違和感を覚えるタイ語表現

 NHKラジオ日本のタイ語ニュースを聞いていると日本語(あるいは英語)からの翻訳であるが故にときどき違和感を覚える表現を耳にするのだが、8月15日のニュースにはこんな表現があった。
“มีผู้เข้าร่วมพิธีประมาณ 6000 คนรวมทั้งญาติของผู้เสียชีวิต”

 違和感を覚えるのは上の文中に出てくる「รวมทั้ง」である。というのも、上のタイ語は「式典の参加者は約6000人で、参加者の中には犠牲者の遺族も含まれている」といったニュアンスだと思うのだが、元の日本語のニュアンスはそうではないのである。これは元の日本語を調べたからあるいは知っているから違和感を覚えるということではなく、元の日本語記事を知らなくても文脈を考えれば分かることで、上の式典の参加者はおそらく犠牲者の遺族が多数を占めているはずなのだ。ところが、タイ語のニュアンスだと上述の遺族は参加者の「一部」という感じを受け、そこに違和感を覚えるわけである。ちなみに、日本語の記事ではおおむね「(天皇・皇后両陛下や菅首相、閣僚、)遺族ら(など)」といった表現であり、この日本語から受け取るニュアンスは(両陛下や政治家など以外では)「遺族をはじめとした」参加者であり、やはり一部ではなく中心なのである。

 したがって、このタイ語表現(タイ語の訳語)は、いささか正確さに欠けるというのが私の考えなのであるが、ではどう表現すればいいのかと言われるとこれまた答えに窮するのである。ニュアンスとしては“รวมทั้ง”の代わりに“ได้แก่...ฯลฯ”とでもすればいいのではないかと思うが、これだとちょっと大げさな表現になり、「遺族ら」といったようなさらっとした言い方にはならないような気がする。逆に、さらっとした表現となると “รวมทั้ง”に軍配が上がるように思う。となると、やはり当たらずも遠からずで“รวมทั้ง”あたりを選択するのも仕方がないかなという何とも煮え切らない締めになってしまった。


8月15日分の音声: Download
(注:上記音声は1週間後ぐらいにはダウンロードできなくなります)


[タイ語翻訳] ブログ村キーワード


(00分16秒〜01分52秒)
ผู้นำญี่ปุ่นได้กล่าวแสดงความเสียใจและขออภัยในพิธีรำลึก 65 ปีการสิ้นสุดสงครามโลกครั้งที่ 2 ขณะที่ผู้นำเกาหลีใต้ชื่นชมคำกล่าวของผู้นำญี่ปุ่น การบริโภคเบียร์ที่เพิ่มขึ้นในเวียดนามและจีนทำให้เอเชียกลายเป็นตลาดเบียร์ใหญ่ที่สุดในโลกแซงหน้ายุโรป ต่อไปเป็นรายละเอียดของข่าว

ญี่ปุ่นจัดพิธิเนื่องในวาระครบรอบ 65 ปีการสิ้นสุดสงครามโลกครั้งที่ 2 โดยพิธีซึ่งรัฐบาลญี่ปุ่นให้การสนับสนุนนี้จัดขึ้นบริเวณใจกลางกรุงโตเกียวในวันอาทิตย์ที่ 15 สิงหาคมเพื่อรำลึกถึงชาวญี่ปุ่นสามล้านหนึ่งแสนคนที่เสียชีวิตในสงครามนี้ มีผู้เข้าร่วมพิธีประมาณ 6000 คนรวมทั้งญาติของผู้เสียชีวิต นายกรัฐมนตรีนาโอโตะ คังของญี่ปุ่นกล่าวว่าในช่วงสงครามโลกครั้งที่ 2 ญี่ปุ่นได้สร้างความเสียหายและความเจ็บปวดอย่างใหญ่หลวงให้แก่ผู้คนในหลายประเทศโดยเฉพาะอย่างยิ่งประเทศเพื่อนบ้านในภูมิภาคเอเชียของญี่ปุ่น พร้อมแสดงความสำนึกผิดและเสียใจอย่างสุดซึ้งต่อผู้เสียชีวิตในสงครามและญาติของคนเหล่านั้น ผู้นำญี่ปุ่นกล่าวว่าญี่ปุ่นให้คำมั่นอีกครั้งว่าจะละเลิกสงครามและมุ่งมั่นที่จะเดินหน้าสร้างสันติภาพที่ยั่งยืนในโลก ผู้เข้าร่วมพิธีได้สงบนิ่งไว้อาลัยเป็นเวลา1 นาที ณ เวลา12.00 น.ตรงตามเวลาท้องถิ่น สมเด็จพระจักรพรรดิแห่งญี่ปุ่นตรัสในพิธีว่าพระองค์ทรงหวังว่าวิบัติภัยแห่งสงครามจะไม่เกิดขึ้นอีกพร้อมแสดงความไว้อาลัยอย่างจริงใจต่อผู้เสียชีวิตในสงคราม นอกจากนี้ยังตรัสว่าทรงภาวนาขอให้เกิดสันติภาพโลกและความเจริญก้าวหน้ายิ่งๆขึ้นไปของประเทศญี่ปุ่น


(00分16秒〜01分52秒)
ผู้นำญี่ปุ่นได้กล่าวแสดงความเสียใจและขออภัย/日本の首相が遺憾の意と謝罪
ในพิธีรำลึก/記念式典において
65 ปีการสิ้นสุดสงครามโลกครั้งที่ 2/第二次世界大戦終結65周年
ขณะที่ผู้นำเกาหลีใต้ชื่นชมคำกล่าวของผู้นำญี่ปุ่น/韓国の大統領は日本の首相の式辞を評価
การบริโภคเบียร์ที่เพิ่มขึ้นในเวียดนามและจีน/ベトナムおよび中国のビール消費の増加により
ทำให้เอเชียกลายเป็นตลาดเบียร์ใหญ่ที่สุดในโลก/アジアが世界最大のビール市場となった
แซงหน้ายุโรป/ヨーロッパを抜き
ต่อไปเป็นรายละเอียดของข่าว/以下はニュースの詳細です

ญี่ปุ่นจัดพิธิ/日本で式典が開催された
เนื่องในวาระครบรอบ 65 ปีการสิ้นสุดสงครามโลกครั้งที่ 2/第二次世界大戦終結65周年にちなんだ
โดยพิธีซึ่งรัฐบาลญี่ปุ่นให้การสนับสนุนนี้/日本政府の協賛*1による同式典は
จัดขึ้นบริเวณใจกลางกรุงโตเกียว/東京都心で開催された
ในวันอาทิตย์ที่ 15 สิงหาคม/8月15日日曜日に
เพื่อรำลึกถึงชาวญี่ปุ่นสามล้านหนึ่งแสนคน/310万人の日本人を追悼する目的で
ที่เสียชีวิตในสงครามนี้/先の大戦で犠牲となった
มีผู้เข้าร่วมพิธีประมาณ 6000 คนรวมทั้งญาติของผู้เสียชีวิต/式典の参加者は戦没者の遺族など約6,000人であった
นายกรัฐมนตรีนาโอโตะ คังของญี่ปุ่นกล่าวว่า/日本の菅直人総理は述べた
ในช่วงสงครามโลกครั้งที่ 2/第二次世界大戦において
ญี่ปุ่นได้สร้างความเสียหายและความเจ็บปวดอย่างใหญ่หลวง/日本は多大なる損害と苦痛をもたらした
ให้แก่ผู้คนในหลายประเทศ/多くの国々の人々に
โดยเฉพาะอย่างยิ่งประเทศเพื่อนบ้านในภูมิภาคเอเชียของญี่ปุ่น/とりわけアジアの近隣諸国の人たちに
พร้อมแสดงความสำนึกผิดและเสียใจอย่างสุดซึ้ง/あわせて心からの反省と遺憾*2の意を表明した
ต่อผู้เสียชีวิตในสงครามและญาติของคนเหล่านั้น/戦没者およびその遺族に対し
ผู้นำญี่ปุ่นกล่าวว่า/日本の首相は述べた
ญี่ปุ่นให้คำมั่นอีกครั้งว่าจะละเลิกสงคราม/日本戦争を放棄することをはあらためて約束し
และมุ่งมั่นที่จะเดินหน้าสร้างสันติภาพที่ยั่งยืนในโลก/世界の恒久平和の確立に邁進する
ผู้เข้าร่วมพิธีได้สงบนิ่งไว้อาลัยเป็นเวลา1 นาที/式典の参加者は1分間の黙祷を捧げた
ณ เวลา12.00 น.ตรงตามเวลาท้องถิ่น/日本時間の正午に
สมเด็จพระจักรพรรดิแห่งญี่ปุ่นตรัสในพิธีว่า/天皇陛下は式典で御言葉を述べられた
พระองค์ทรงหวังว่าวิบัติภัยแห่งสงครามจะไม่เกิดขึ้นอีก/戦争による惨禍が二度と起こらないことを願っている
พร้อมแสดงความไว้อาลัยอย่างจริงใจ/あわせて心から追悼の意を表する
ต่อผู้เสียชีวิตในสงคราม/戦没者に対し
นอกจากนี้ยังตรัสว่าทรงภาวนา/(陛下は)この他さらに祈っていると述べられた
ขอให้เกิดสันติภาพโลกและความเจริญก้าวหน้ายิ่งๆขึ้นไปของประเทศญี่ปุ่น/世界平和の実現と日本のますますの発展を

*1:元の日本語はおそらく「主催」のはずであり、タイ語の“ให้การสนับสนุน”は訳語としては不正確である。

*2:この部分も元の日本語では「哀悼」となっているようだが、哀悼とは辞書によると「人の死を悲しみ悼むこと」(デジタル大辞泉より)であり、“เสียใจ”では訳語としてやはり不適当である。