NHKラジオ日本7月31日〜説明できる理解と説明できない理解+穴埋め〜

 外国に住んでいたり外国人に接する機会が多かったりする人は一度や二度はこんな経験をしているかもしれない。外国人から日本語の意味を聞かれたり、あるいは日本語を教えてくれと頼まれたりして、いざ意味を言おう、あるいは教えようとすると実は自分がそれをうまく説明できないことに気が付くことがある。これが説明できない理解である。意味は間違いなく分かっているのだけれど、いざ説明しようとすると何と説明すればいいのか分からない。それはその言葉を「体験」で身に付けたからではないだろうか。方言なんていうのがそのいい例で、ニュアンスははっきり分かっているが、いざ言葉で意味を説明しろと言われるとなかなかうまいこと説明できない。タイ人にとってのタイ語はこういう説明できない理解で身に付けたものが多いからいざ外国人に説明しようと思ってもなかなかうまくできない。逆に、タイ語を学んでいる外国人であるぼくはそれをうまく説明できることがある。タイ語母語としないぼくは基本的にはタイ語を「学習」によって身に付けているからだ。これが説明できる理解である。ところが実はぼくが理解しているタイ語の中にも「説明できない理解」によって身に付けたタイ語というものもあり、そういう言葉はタイ人と同じくなかなかうまく説明できない。では、どうやってそのようなタイ語を身に付けられたのかと考えてみると、やはりタイでの「生活」で自然と身に付いたのだろうと思う。文字を学習したぼくはほとんどのタイ語を文字でも認識しているが、時々文字ではなく音だけで認識しているタイ語があることに気が付く。これはタイでの生活の中で自然に身に付いた。特にちょっとした言い回しなどがそうで、例えば、「อะไรวะ」とか「กินสิวะ」と言う時の「วะ」なんていうのはどういう意味かはうまく説明できないが、それでもちゃんと使える言葉である。これが説明できない理解。自分の理解しているタイ語の大半がこういう理解であればタイ人に限りなく近いタイ語能力と言うことができるだろうが、翻訳という2つの言語を行ったり来たりする仕事をする者にとってはそういう「理解」では困るのである。それから今日こそほんとに穴埋め2問。なお、本日のサイトラ箇所は16秒〜34秒と8分25秒〜9分52秒である。


 誰がどう考えてもごくごくごくごくごく少数の人にしか興味を持っていただけないであろうこのブログが今日は営業活動の一環として外国語ブログランキングに参加中の中でいったい何位につけているのかちょっと見てみたいなんて別に思わんわい!という方はスルーしていただいてまったく問題ナシです。


7月31日分の音声: Download

(16秒〜34秒)
เจ้าหน้าที่พรรคแกนนำรัฐบาลญี่ปุ่นกล่าวชี้ว่านายกรัฐมนตรีญี่ปุ่นประสงค์จะปรับคณะรัฐมนตรีในสัปดาห์นี้ สหรัฐแจ้งว่าจะเลื่อนการถอนเกาหลีเหนือออกจากรายชื่อประเทศที่สนับสนุนการก่อการร้ายหากเกหลีเหนือไม่เห็นพ้องการครวจพิสูจน์โครงการนิวเคลียร์ ต่อไปเป็นรายละเอียดของข่าวครับ

(8分25秒〜9分52秒)
ต่อไปเป็นข่าวสุดท้ายสำหรับภาคนี้ครับ การคาดหมาย (คง) ชีพของสตรีชาวญี่ปุ่นยืนยาวที่สุดในโลกเป็นปีที่๒๓ ติดต่อกันขณะที่ชายญี่ปุ่นมาเป็นลำดับที่๓ ตามหลังไอซ์แลนด์และฮ่องกง กระทรวงสาธารณสุข แรงงานและสวัสดิการของญี่ปุ่นระบุว่าในปีที่แล้วอายุขัยเฉลี่ยของสตรีญี่ปุ่นอยู่ที่๘๕.๙๙ปีในขณะที่ชายญี่ปุ่นอยู่ที่๗๙.๑๙ปีโดยทั้วคู่เพิ่มขึ้นประมาณ๐.๒ปีและถือเป็นสถิติสูงสุด ทั้งนี้อายุขัยเฉลี่ยของทั้งชายและสตรีของญี่ปุ่นโดยภาพรวมตั้งแต่ปี๒๕๔๓ได้เพิ่มขึ้นแต่ยกเว้นในปี๒๕๔๘ที่มีการระบาดของไข้หวัดใหญ่ทำให้ตัวเลขดังกล่าว (ร่วง) ลงไป ทั้งนี้ทางกระทรวงระบุว่าการเพิ่มขึ้นของอายุขัยเฉลี่ยเป็นผลมาจากการปรับปรุงด้านการแพทย์ในการรักษาสามสาเหตุหลักของการเสียชีวิตของชาวญี่ปุ่นอันได้แก่ โรคมะเร็ง โรคหัวใจและโรคหลอดเลือดสมอง ทางกระทรวงยังเผยว่าการเสียชีวิตจากอุบัติเหตุที่ลดลงก็อาจส่งผลให้อายุขัยเฉลี่ยเพิ่มขึ้นด้วย นอกจากนี้ยังระบุด้วยว่าหากค้นพบการรักษาโรคที่ทำให้ถึงแก่ความตายทั้งสามโรคได้อายุขัยเฉลี่ยจะเพิ่มขึ้นไปที่๙๓.๑๑ปีในสตรีและ๘๗.๔๔ปีในชาย


(16秒〜34秒)
เจ้าหน้าที่พรรคแกนนำรัฐบาลญี่ปุ่น/第一与党の役員が
กล่าวชี้ว่า/言明
นายกรัฐมนตรีญี่ปุ่นประสงค์/総理は望んでいる
จะปรับคณะรัฐมนตรี/内閣改造することを
ในสัปดาห์นี้/今週中に
สหรัฐแจ้งว่า/アメリカが発表
จะเลื่อน/延期の可能性がある
การถอนเกาหลีเหนือออก/北朝鮮を外すことを
จากรายชื่อประเทศ/国家のリストから
ที่สนับสนุนการก่อการร้าย/テロ行為を支援する
หากเกหลีเหนือไม่เห็นพ้อง/北朝鮮が合意しない場合
การครวจพิสูจน์โครงการนิวเคลียร์/核計画の検証に
ต่อไปเป็นรายละเอียดของข่าวครับ/以下はニュースの詳細です


(8分25秒〜9分52秒)
ต่อไปเป็นข่าวสุดท้ายสำหรับภาคนี้ครับ/次は今夜最後のニュースです
การคาดหมาย (คง) ชีพ/平均余命は
ของสตรีชาวญี่ปุ่น/日本人女性の
ยืนยาวที่สุด/最も長い
ในโลก/世界で
เป็นปีที่๒๓ ติดต่อกัน/23年連続で
ขณะที่ชายญี่ปุ่น/一方、日本人男性は
มาเป็นลำดับที่๓ /第3位であった
ตามหลังไอซ์แลนด์และฮ่องกง/アイスランドと香港に次いで
กระทรวงสาธารณสุข แรงงานและสวัสดิการของญี่ปุ่น/厚生労働省(*英訳名:Ministry of Health, Labour and Welfare)
ระบุว่า/発表した
ในปีที่แล้ว/昨年の
อายุขัยเฉลี่ยของสตรีญี่ปุ่น/日本人女性の平均寿命は
อยู่ที่๘๕.๙๙ปี/85.99才であった
ในขณะที่ชายญี่ปุ่น/一方、日本人男性は
อยู่ที่๗๙.๑๙ปี/79.19歳で
โดยทั้วคู่เพิ่มขึ้น/男女とも延びている
ประมาณ๐.๒ปี/およそ0.2才
และถือเป็นสถิติสูงสุด/これまでで最も長い
ทั้งนี้อายุขัยเฉลี่ย/ちなみに、平均寿命は
ของทั้งชายและสตรีของญี่ปุ่น/日本の男性および女性の
โดยภาพรวม/全体では
ตั้งแต่ปี๒๕๔๓ได้เพิ่มขึ้น/2000年以降ずっと延びている
แต่ยกเว้น/ただし例外として
ในปี๒๕๔๘/2005年には
ที่มีการระบาดของไข้หวัดใหญ่/インフルエンザが流行し
ทำให้ตัวเลขดังกล่าว/そのため上述の数字が
(ร่วง) ลงไป/低下した
ทั้งนี้ทางกระทรวงระบุว่า/なお、同省は指摘している
การเพิ่มขึ้นของอายุขัยเฉลี่ย/平均寿命の延びは
เป็นผล/結果である
มาจากการปรับปรุง/改善された
ด้านการแพทย์/医療面が
ในการรักษา/治療において
สามสาเหตุหลักของการเสียชีวิต/3大死因の
ของชาวญี่ปุ่น/日本人の
อันได้แก่ โรคมะเร็ง โรคหัวใจและโรคหลอดเลือดสมอง/がんおよび心臓病、脳卒中である
ทางกระทรวงยังเผยว่า/同省はさらに明かした
การเสียชีวิตจากอุบัติเหตุ/事故による死亡が
ที่ลดลง/減少したことが
ก็อาจส่งผล/影響を与えた可能性があり
ให้อายุขัยเฉลี่ยเพิ่มขึ้นด้วย/それも平均寿命の延びにつながっている
นอกจากนี้ยังระบุด้วยว่า/この他さらに指摘している
หากค้นพบการรักษาโรค/病気の治療法が見つかれば
ที่ทำให้ถึงแก่ความตาย/死に至らしめる
ทั้งสามโรคได้/3大疾病の
อายุขัยเฉลี่ยจะเพิ่มขึ้นไป/平均寿命は延びるであろう
ที่๙๓.๑๑ปีในสตรี/女性で93.11才まで
และ๘๗.๔๔ปีในชาย/男性で87.44才まで